Producent wykonawczy (EP) zajmuje jedno z czołowych miejsc w tworzeniu komercyjnego produktu rozrywkowego. W zależności od medium producent wykonawczy może zajmować się rachunkowością zarządczą lub związanymi z kwestiami prawnymi (takimi jak prawa autorskie lub tantiemy). W filmach producent wykonawczy generalnie wpłaca środki do budżetu filmu, a ich zaangażowanie zależy od projektu, przy czym niektórzy po prostu zapewniają fundusze, a inni są zaangażowani w proces tworzenia filmu.
W filmach producenci wykonawczy mogą finansować film, uczestniczyć w pracy twórczej lub pracować na planie.
Ich obowiązki są różne, od finansowania lub przyciągania inwestorów do projektu filmowego, po funkcje prawne, scenariusze , marketing, doradztwo i nadzór. Producenci wykonawczy różnią się pod względem zaangażowania, odpowiedzialności i władzy. Niektórzy producenci wykonawczy mają bezpośrednią kontrolę nad każdym aspektem produkcji, niektórzy nadzorują producentów projektu, a inni są zaangażowani tylko z nazwy. Z czasem wzrosło uznanie producentów wykonawczych w branży filmowej. Od połowy do końca lat 90. na jeden film przypadało średnio nieco mniej niż dwóch producentów wykonawczych. W 2000 roku liczba ta wzrosła do 2,5 (więcej niż liczba standardowych „producentów filmowych”). W 2013 roku na film przypadało średnio 4,4 producentów wykonawczych, w porównaniu z 3,2 producentami w 2016 roku.
Stan Lee to amerykański scenarzysta, autor komiksów oraz członek zarządu Marvel Comics. Jako producent wykonawczy ma na koncie 50 produkcji.
Pomimo braku wpływu na kampanię reklamową, z punktu widzenia producenta wykonawczego, istotna jest informacja o budżecie przeznaczonym na reklamę.
Dzięki temu widać czy można sobie pozwolić sobie na lepsze efekty specjalne (studio/postprodukcja) i bardziej znane nazwiska czy jednak ze względu na słabą reklamę lepiej ograniczyć niezbędne wydatki do minimum. Z ciekawostek, oferty dla producentów wykonawczych będą składane przez graczy komputerowych… i to oni będą zgarniać główny zysk z tej produkcji. Aby nie było można ich sabotować (czyli tendencyjnie wybierać złych twórców aby takie produkcje nie przynosiły zysków) to budżet filmu otrzymują oni od sponsorów (czyli również nie ryzykują swojej gotówki). Ostatecznie więc zawsze na takim filmie zyskają (nawet jeżeli nie zwróci się on w 100%). W interesie producenta jest więc to żeby, gdy już zdecyduje się przyjąć ofertę, wykorzystać ją jak najlepiej.
Producent wykonawczy ma wiedzę z zakresu ekonomiki branży filmowej. Potrafi sporządzić biznesplan produkcji i nadzorować jego wykonanie pod względem wielkości oraz terminowości wydatków. Potrafi dokonać rozliczenia finansowego produkcji filmowej. Producent wykonawczy posiada pogłębioną wiedzę na temat rynku filmowego, tj. wytwórni, innych producentów, dystrybutorów, miejsc realizacji usług, dostawców usług i sprzętu. Osoba ta rozróżnia poszczególne elementy struktury organizacyjnej i pionów wchodzących w skład ekipy filmowej. Zna zadania, kompetencje i zakresy odpowiedzialności poszczególnych pionów produkcyjnych filmu. Producent wykonawczy potrafi analizować otaczającą go rzeczywistość pod kątem poszukiwania pomysłów na nowe produkcje filmowe. Zna metody pozyskiwania informacji dotyczących różnych realiów, środowisk itp. Potrafi weryfikować trafność pomysłu produkcji na podstawie posiadanej wiedzy o rynku.
Dick Wolf jest jednym z najbardziej znanych producentów wykonawczych telewizyjnych. Jego produkcja Prawo i porządek. Od 1990 roku obejmuje sześć dramatów policyjnych/ sądowych i cztery międzynarodowe spin-offy.
Oferty roli producenta wykonawczego będą pojawiać się losowo co pewien czas (dosyć często) ale w danym momencie, jako producent wykonawczy, będzie można produkować tylko jeden film. Można więc np. nie rozpoczynać przygodę z zawodem od produkcji własnego filmu tylko najpierw zarobić nieco na produkcjach w roli producenta wykonawczego. Producent wykonawczy to w rzeczywistości osoba z dużym zmysłem biznesowym i z wielkim wyczuciem branży. Musi doskonale wiedzieć, co jest w jej zasięgu i jak to wykorzystać, by osiągnąć sukces.